fbpx Skip to main content
Geen onderdeel van een categorieMeditatieProductiviteit

#118 Beginnen met het doorzien van cognitieve vervorming

By 20 januari 2021augustus 31st, 2021No Comments

In het konijnenhol

Na afloop van een fijne training krijg ik een onvoldoende van één van de deelnemers. De onvoldoende slaat in als een fragmentatiebom. Wat heb ik fout gedaan? In een fractie een seconde beginnen de gedachten te spinnen. Waar had ik het beter moeten doen?!! Ondanks dat ik rationeel kan vaststellen dan het een overdreven reactie is word ik er in mee gesleurd. Door inzicht te krijgen in cognitieve vervorming probeer ik te leren om daar anders mee om te gaan.

Cognitieve vervormingen

  • Begin met het opschrijven van gedachten die voorbij komen tijdens een vervelende gebeurtenis.
  • Pak de onderstaande lijst erbij en kijk welke vervormingen je kan herkennen.
  1. Alles of niet denken, je denkt in zwart wit.
    • Als ik het nu niet goed is alles mislukt
  2. Overgeneralisatie, je denkt over een negatieve gebeurtenis en ziet een nooit eindigend patroon.
    • Ik ben nu afgewezen, ik zal voortaan altijd afgewezen worden
  3. Mentaal filter, je denkt alleen over je eigen tekortkomingen.
    • Als je negatieve feedback krijgt denk je dat alles wat je doet verkeerd is
  4. Afzwakken van de feiten, je vertelt jezelf dat positieve of negatieve feiten niet tellen.
    • Als iemand je een compliment geeft denk je dat hij dat alleen zegt om je jezelf goed te laten voelen
  5. Te snel conclusies trekken, je trekt conclusies die niet ondersteund worden door de feiten.
    • Gedachten lezen, je doet aannames hoe anderen zich voelen en denken.
      • Je bent op een feestje en denkt dat iedereen zich vermaakt en naar jou kijken omdat je verlegen bent
    • Waarzeggen, je maakt dogmatische voorspellingen over de toekomst.
      • Als je je slecht voelt denk je dat alles wat je doet vandaag fout zal gaan
  6. Vergroting of verkleining, je ziet zaken uit verhouding. Alles wordt of heel groot of heel klein.
    • Als je iets uitstelt denk je aan alles dat je aan het uitstellen bent en voelt je overweldigd door alles wat je nog moet doen
  7. Emotioneel redeneren, je redeneert op basis van je gevoel.
    • Ik begin wel met deze klus als ik mezelf goed voel (je begint nooit)
  8. Jij zou/Ik zou gedachten
    • Ik zou niet van die stomme fouten moeten maken
    • Jij zou mij meer ruimte moeten geven op de weg
  9. Labelen, een extreme vorm van overgeneralisatie
    • Je bent een ‘botte hork’ als iemand kritiek op je uit
  10. Schuld geven
    • Bij alles wat fout gaat geef jezelf de schuld

Achtergrond bij cognitieve vervorming

Emoties hebben als functie om je gedrag te sturen. Bij een doorgeschoten emotie die blijft hangen ontstaat (negatieve) cognitieve vervorming. Doordat je niet meer objectief kan reflecteren op je eigen gedachten zak je af in je eigen konijnenhol met diepe tunnels waar je niet meer uit komt. In zijn nieuwste boek Feeling Great legt David Burns haarfijn uit hoe om kun gaan met cognitieve vervormen. Om cognitieve vervorming te doorzien zul je heel veel moeten oefenen door je eigen gedachten op te schrijven en te zien waar de vervorming onstaat.

Job Baart de la Faille

Ik ben een online coach die je helpt om slimmer te werken (en niet harder). Via online coaching help ik je om jouw eigen systeem en gedrag te ontwikkelen.

× Vraagje?